مقدمه
در این مقاله قصد داریم به بررسی عایق کاری صوتی سازه ال اس اف LSF بپردازیم. یکی از توانایی های انسان و راه ارتباطی او با سایر موجودات و محیط پیرامونش، شنیدن صداها می باشد. صدا نوعی موج مکانیکی طولی بوده که بر اثر ایجاد اختلاف فشار از سوی منبع صوتی به وجود آمده و به وسیله ارتعاش ملکول های هوا و یا اجرام منتقل می شود.
آستانه شنوایی انسان، صداهایی با محدوده فرکانس بین ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز می باشد و این به معنای آن است که انسان می تواند صداهایی که فرکانس آنها در این محدوده می باشد را بشنود. اما همیشه شنیدن صداهای محیط برای انسان خوشایند نبوده و بسته به منبع صوت، فرکانس صوت، کاربری و شرایط محیط مورد نظر می تواند برای انسان ایجاد مزاحمت کند.
آلودگی های صوتی در وهله اول آسایش و تمرکز آدمی را بر هم زده و پیامد هایی چون کاهش قدرت شنیداری، ایجاد اختلال در تمرکز و خواب و همچنین ایجاد اختلال های جسمی، روحی و روانی را در بر دارد که زندگی و سلامت انسان را تحت تاثیر قرار می دهد. یکی از راهکارهایی که انسان به کمک آن می تواند صداهای مزاحم را کاهش داده و یا حذف کند، استفاده از عایق های صوتی می باشد.
عایق صوتی سازه ال اس اف LSF
یکی از پارامتر های موثر در رفاه و آرامش زندگی انسان، فراهم بودن شرایط آسایش شنیداری است. منظور از شرایط آسایش شنیداری آن است که صداهای ناخواسته ی محیط پیرامونی ساختمان نظیر صدای مربوط به ترافیک، اتوبان و یا سایر صداهای مزاحم که به اصطلاح از آنها با عنوان آلودگی صوتی یاد می شود، قابل کنترل و در محدوده آستانه شنوایی انسان باشد و همچنین صدا رسانی در داخل محیط ساختمان نیز به خوبی صورت بگیرد.
صداها به طور کلی به دو گروه صداهای هوا برد و صداهای کوبه ای دسته بندی می شوند. صداهای هوا برد مانند مکالمه افراد از طریق ارتعاش ملکول های هوا منتقل می شوند اما صداهای کوبه ای مانند صدای راه رفتن و یا افتادن اشیا بر زمین از طریق به ارتعاش درآوردن ملکول های مصالح تولید می شوند و انرژی بیشتری نسبت به صداهای هوا برد دارند و در سازه ایجاد لرزش می کنند.
از عواملی که در کاهش انتقال امواج صوتی در سازه ها موثر می باشد تراکم و جرم مصالح به کار رفته در اجزای سازه است و هر چه اجزای تشکیل دهنده دیوار از تراکم و جرم بیشتری برخوردار باشند، بهتر می توانند مانع عبور امواج صوتی دیوارها و کف ها و لرزش آنها شوند.
از آن رو که دیوارها و کف های سازه ال اس اف LSF نسبت به دیوارها و سایر اجزای سازه های فولادی و بتنی سبک تر می باشند، برای کنترل شرایط آکوستیک (شنیداری) و جذب و یا انتقال مناسب صداهای هوا برد و صداهای کوبه ای در سازه ال اس اف LSF، باید از عایق صوتی مناسب سازه ال اس اف LSF بهره گرفت.
برای عایق کاری صوتی سازه ال اس اف LSF در برابر صداهای هوا برد و صداهای کوبه ای، بسته به نوع جدا کننده صوتی ساختمان (دیوار، سقف و یا سایر جدا کننده سازه ال اس اف LSF) و کاربری آن جدا کننده (دیوار بیرونی ساختمان، دیوارهای داخلی، دیوار راه پله، سقف پیلوت، سقف طبقات و بام سازه ال اس اف LSF)، از برخی مواد مانند پانل های گچی و تخته چند لایی بر روی صفحه دیوارها و استفاده از الیاف های معدنی و یا سلولوزی نظیر پشم شیشه یا پشم سنگ در داخل دیوارها استفاده می کنند.
در ابتدا که امواج صوتی با پوشش دیوار سازه ال اس اف LSF (پانل گچی) برخورد می کند، برخی از امواج از سطح دیوار سازه ال اس اف LSF به همان محیط منبع صدا بازتاب داده می شوند و باقی امواج مسیر انتقالشان را به داخل سازه ادامه می دهند.
پانل های گچی به کار رفته بر روی دیوار مانع انتقال درصدی از امواج صوتی شده و در ادامه مقدار قابل توجهی از امواج عبور کرده از پانل های گچی، توسط عایق صوتی سازه ال اس اف LSF جذب می شود. شایان ذکر می باشد که ایجاد درز و فاصله هوایی داخل دیوار سازه ال اس اف LSF در فرایند انتقال امواج به فضای داخلی اختلال ایجاد کرده و عملکرد عایق صوتی سازه ال اس اف LSF را بهبود می بخشد.
از موارد دیگری که می توان برای بهبود عملکرد عایق صوتی سازه ال اس اف LSF به آن اشاره کرد، افزایش عمق وادارها، افزایش مرکز به مرکز وادارها، استفاده از چند لایه پانل گچی (به جای یک لایه) و استفاده از پروفیل های ارتجاعی فلزی می باشد.
باید در نظر داشت که برای عملکرد مناسب سازه ال اس اف LSF در برابر صوت، باید به ضوابط طراحی و الزامات اجرایی که در مبحث ۱۸ مقررات ملی ساختمان به آن پرداخته شده مراجع نمود و باید عایق صوتی سازه ال اس اف LSF را مطابق جزئیات مربوطه اجرا کرد.[۱]
[۱] نشریه ۶۱۳ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهر سازی
جمع بندی مطالب
در طراحی و اجرا سازه ال اس اف LSF توجه ویژه ای به عایق بندی سازه ال اس اف LSF شده و در پوشش های کف، دیوارها و همچنین داخل دیوارهای سازه ال اس اف LSF جزئیات مندرج در مبحث ۱۸ مقررات ملی ساختمان ایران، استانداردها و آئین نامه های مجاز به کار گرفته می شود تا رفاه و شرایط آسایش ساکنین آن فراهم شود.